เรื่อง “ รวมพลคนตลาดทางเลือก”
ระหว่างวันที่ 10 – 11 มิถุนายน 2562
ณ โรงแรมเซ็นทรา ศูนย์ราชการแจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร
จากสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของโลกในยุคปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการเปิดเสรีทางด้านการค้าและการลงทุนของภูมิภาคอาเซียน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก นโยบายการพัฒนาประเทศ ปัญหาการรวมศูนย์ของระบบการผลิตและการกระจายอาหาร อายุเฉลี่ยของเกษตรกรที่มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ เป็นต้น ล้วนส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางอาหาร (Food Security) ซึ่งนับวันจะเป็นประเด็นปัญหาที่ทวีความสำคัญมากขึ้นในสังคมโลก
ปัญหาของการกระจายอาหาร เป็นปัญหาสำคัญเช่นเดียวกับการรวมศูนย์ของการผลิตอาหาร โดยกิจกรรมการตลาดนับวันจะยิ่งถูกผูกขาดอยู่ในมือของทุนขนาดใหญ่ใน กิจการโมเดิร์นเทรดหรือซูเปอร์มาร์เก็ต ทั้งกิจการอีคอมเมิร์ซขนาดใหญ่ก็ขยายตัวเข้าสู่การค้าอาหารมากขึ้นเรื่อยๆ ในประเทศไทย ปัจจุบันโมเดิร์นเทรดมีส่วนแบ่งการถือครองตลาดอาหารเกิน 50 % ร้านสะดวกซื้อมีสัดส่วนการขายอาหารพร้อมกินประมาณ 75% ขณะเดียวกันเราก็พบว่าตลาดสดตลาดนัดในสังคมไทยยังคงดำรงอยู่และมีการขยายตัวไปตามตรอกซอกซอย อย่างไรก็ตามการตลาดกระแสหลักที่กล่าวมาข้างต้นยังคงไม่สามารถรองรับการกระจายผลผลิตที่มาจากระบบเกษตรกรรมยั่งยืน เกษตรนิเวศ หรือเกษตรอินทรีย์ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เกิดเป็นการพัฒนาการตลาดทางเลือก ตลาดเขียวเกษตรกรขึ้น หากจะนับระยะเวลาการพัฒนาตลาดทางเลือกก็เกินกว่ายี่สิบปี ในปัจจุบันการจัดการตลาดทางเลือกรูปแบบต่างๆ เป็นช่องทางส่งต่ออาหารคุณภาพจากแปลงปลูกถึงมือผู้บริโภค สร้างรายได้มั่นคงแก่เกษตรกรที่เข้าร่วม และเปิดพื้นที่เชื่อมโยงเกษตรกรกับผู้บริโภคให้ได้เรียนรู้และสนับสนุนซึ่งกันและกัน
กระบวนการตลาดทางเลือกยังมีข้อจำกัดอยู่มากในการให้บริการ และการเข้าถึงของผู้บริโภคตลาดสีเขียวเกษตรกรส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่ต่างจังหวัด การเคลื่อนย้ายผลผลิตอาหารจากระบบเกษตรยั่งยืน มาเปิดตลาดนัดใน กทม.เป็นกิจกรรมที่ใช้ต้นทุนสูง
นยุคสมัยที่ประชากรไทยเกือบทุกคนใช้สมาร์ทโฟน การพัฒนาใช้ประโยชน์สื่อรูปแบบใหม่ๆ ได้แก่ เครือข่ายสังคมออนไลน์ ทั้งในรูปแบบของเฟสบุค และไลน์ รวมไปถึงพลังการตลาดอย่าง Viral marketing ที่เป็นการสื่อสารแบบปากต่อปากในโลกอินเทอร์เน็ต ซึ่งมีผลต่อการเปลี่ยนพฤติกรรมและไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภคในยุคนี้ มีส่วนช่วยอย่างมากต่อการพัฒนาการตลาด และ กระจายสินค้าสู่ผู้บริโภค
อย่างไรก็ตาม การขยายตัวของกิจกรรมการตลาดเพื่อกระจายอาหารคุณภาพ ยังเป็นไปอย่างจำกัด ไม่เพียงพอกับการขยายตัวของความต้องการของผู้บริโภค ทั้ง ๆ ที่มีเกษตรกรที่พร้อมปรับเปลี่ยนการผลิตไปสู่ระบบเกษตรกรรมยั่งยืนเป็นจำนวนมากหากแต่ยังคงติดเงื่อนไขว่า “จะไปขายที่ไหนอย่างไร” โจทย์สำคัญในการสมัชชาเครือข่ายความมั่นคงทางอาหารในปีนี้ จึงมุ่งเน้นการแลกเปลี่ยนบทเรียนของเครือข่ายด้านตลาดเขียวตลาดทางเลือก เพื่อหาแนวทางในการยกระดับการตลาดทางเลือกให้กว้างขวางอย่างมีนัยสำคัญในระดับสังคม
งานสมัชชาความมั่นคงทางอาหารครั้งนี้ นอกจากจะเป็นการรวบรวมวิเคราะห์ปัญหาที่เกี่ยวกับความมั่นคงทางอาหาร โดยเฉพาะประเด็นด้านการค้าการตลาดอาหาร การคาดการณ์สภาวะและแนวโน้มในอนาคตแล้ว สมัชชาวิชาการนี้ยังให้ความสำคัญกับเป็นการถอดสรุปบทเรียนของสมาชิกเครือข่ายความมั่นคงทางอาหาร องค์กรพันธมิตร และภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำเสนอทางออกในระดับปฏิบัติการ และข้อเสนอสำหรับการขับเคลื่อนทางนโยบายสำหรับหน่วยงานต่างๆ ด้วย ดังนั้นแผนงานขับเคลื่อนความมั่นคงทางอาหารเพื่อสังคมที่มีพันธกิจหลักในการเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารระดับชุมชนจนถึงระดับประเทศจึงจัดประชุมสมัชชาความมั่นคงทางอาหาร ประจำปี 2562 ขึ้น ระหว่างวันที่ 10 – 11 มิถุนายน 2562 ณ ห้องประชุมวายุภักษ์ 3 (ชั้น 4) โรงแรมเซ็นทรา ศูนย์ราชการแจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร เพื่อเป็นเวทีแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และพัฒนากลไกการสร้างความมั่นคงทางอาหารระดับพื้นที่ เสนอแนะแนวทางปฏิบัติ และนำเสนอทางเลือกเชิงนโยบายจากกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมบนพื้นฐานเรื่องสิทธิและประชาธิปไตยด้านอาหารที่ประชาชนพึงมี
กลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมสมัชชาความมั่นคงทางอาหารประมาณ 400 คน ประกอบด้วย
ระหว่างวันจันทร์ที่ 10 – อังคารที่ 11 มิถุนายน 2562 เวลา 09:00 – 16:30 น.ณ โรงแรมเซ็นทรา ศูนย์ราชการแจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร
วันที่ 10 มิถุนายน 2562 |
|
เวลา |
หัวข้อ |
9.00-9.15 น. |
กล่าวเปิดโดย..ทพญ. จันทนา อึ้งชูศักดิ์ - ประธานกรรมการกำกับทิศ แผนงานอาหารเพื่อสุขภาวะ สสส. |
9.15-9.30 น. | นำเสนอสถานการณ์ทั่วไปด้านความมั่นคงทางอาหาร |
9.30-10.45 น. |
สถานการณ์ทั่วไปด้านการค้าการตลาดอาหาร
|
10.45-11.00 น. |
พัก/อาหารว่าง |
11.00-12.00 น. |
เปิดตลาดแลกเปลี่ยนเรียนรู้ Show Share Shop |
12.00-13.00 น. |
พัก/อาหารเที่ยง |
13.00-14.30 น. |
ประชุมห้องย่อย
|
14.30-14.45 น. |
พัก/อาหารว่าง |
14.45-17.20 น. |
มองไปข้างหน้า การตลาดกระแสหลัก & การตลาดทางเลือก
ดำเนินรายการโดย จักรชัย โฉมทองดี Southern Policy and Advocacy Manager (Food & Climate) Oxfam GB |
วันที่ 11 มิถุนายน 2562 |
|
เวลา |
หัวข้อ |
09.00-9.20 น. |
สรุปภาพรวมและปัญหาการตลาดทางเลือก โดย กิ่งกร นรินทรกุล ณ อยุธยา กินเปลี่ยนโลก |
9.20 – 10.30 น. |
วงเสวนา “ข้อเสนอการพัฒนายกระดับตลาดทางเลือก และแนวทาง ความร่วมมือ”
|
10.30-11.00 น. |
พัก – อาหารว่าง |
11.00-12.00 น. |
สรุปข้อเสนอ ระดมความคิดหากลไกการทำงานร่วมกัน ดำเนินรายการโดย กฤษฎา บุญชัย มูลนิธิชุมชนท้องถิ่นพัฒนา |
ผู้ประสานงานสมัชชาความมั่นคงทางอาหาร ประจำปี 2562
พรพิมล สิงหเสม โทร.02-985 3838, 086-883-3435
โทรสาร 02-985 3836 อีเมล์ pornpimon@biothai.net
Attachment | Size |
---|---|
![]() | 130.5 KB |